Jak naprawić zasilacz komputerowy, który nie działa?

Każdy właściciel komputera może zetknąć się z sytuacją, gdy urządzenie odmawia posłuszeństwa z powodu uszkodzonego zasilacza. Sprawny zasilacz komputerowy to podstawa stabilnej pracy systemu – to on dostarcza odpowiednie napięcia do kluczowych komponentów. W poniższym poradniku omówimy kolejne etapy diagnozy, demontażu, naprawy oraz testowania zasilacza, zwracając szczególną uwagę na bezpieczeństwo i precyzję działania.

Wstępna analiza i przygotowanie

Przystępując do pracy, warto zgromadzić podstawowe narzędzia i materiały. Bez właściwego multimetru, lutownicy oraz zestawu śrubokrętów prace mogą się znacząco wydłużyć lub okazać niemożliwe.

Multimetr cyfrowy z funkcją pomiaru napięć DC i rezystancji.
Lutownica o mocy minimum 40 W z cienkim grotkiem.
Zapasowe kondensatory elektrolityczne (najczęściej 105°C, 85°C).
Zestaw śrubokrętów precyzyjnych.
Izopropanol i szczoteczka do czyszczenia płytek.
Taśma antystatyczna lub opaska ESD.

Bezpieczeństwo to kluczowy aspekt. Zanim przystąpisz do otwierania obudowy, odłącz zasilanie od sieci, odczekaj co najmniej 5 minut, aż kondensatory się rozładują. Pracuj na izolowanej powierzchni, używaj rękawic i okularów ochronnych.

1. Diagnostyka napięć i sprawdzenie przewodów

Na początek dokonujemy pomiarów na wyjściu zasilacza. Dzięki nim ustalimy, czy problem leży w samym urządzeniu, czy może w okablowaniu lub połączeniach.

1.1. Pomiar na molexie i wtyczce ATX

Podłącz multimetr do przewodów 24-pin ATX – czerwony (+12 V), żółty (+5 V), pomarańczowy (+3,3 V), czarny (0 V).
Zwróć uwagę na tolerancję ±5% – wyniki poza zakresem mogą świadczyć o uszkodzeniu regulatora lub przepalonym bezpieczniku.

1.2. Sprawdzenie bezpieczników i przełączników

We wnętrzu zasilacza znajduje się często termiczny bezpiecznik oraz elementy ochronne PTC. Ich awaria może powodować całkowity brak reakcji na próbę włączenia. W przypadku przepalonego bezpiecznika wystarczy go wymienić na nowy o odpowiednich parametrach.

2. Demontaż i wizualna inspekcja

Po potwierdzeniu nieprawidłowych pomiarów sygnałów wyłącz urządzenie z gniazdka i rozpocznij rozkręcanie obudowy. Zwracaj uwagę na kolejność śrub, oznacz je w miarę potrzeby.

Usuń naklejki gwarancyjne – uważaj na ich uszkodzenie, jeśli chcesz zachować prawo do serwisu producenta.
Oddziel górną pokrywę od płyty zasilacza, zwracając uwagę na zawiasy i zatrzaski.

2.1. Kontrola płyty głównej zasilacza

Szukaj wybrzuszonych lub wyciekających kondensatorów. Sprawdź ślady przypaleń i pęknięcia laminatu. Każda przebicie lub czarny nalot może sygnalizować, że konieczna jest wymiana elementu lub nawet całej sekcji.

2.2. Ocena stanu przewodów i wtyków

Luźne połączenia, nadpalenia styków lub skorodowane wtyki mogą stać się przyczyną niestabilnej pracy. Wymień zdeformowane elementy na nowe lub oczyść je izopropanolem.

3. Naprawa uszkodzonych elementów

Gdy zlokalizujesz usterkę, przychodzi czas na wymianę komponentów. Pamiętaj, by stosować części o identycznych parametrach napięć, pojemności i temperatury pracy.

3.1. Wymiana kondensatorów elektrolitycznych

Od lutownicy ogrzej pad wokół nóżek uszkodzonego kondensatora, odsysając cyna.
Włóż nowy kondensator, zwracając uwagę na polaryzację (+ i –).
Przelutuj piny, zachowując solidne i estetyczne połączenie.

3.2. Naprawa sekcji wtórnej i regulatorów

W bardziej zaawansowanych modelach spotkasz scalone regulatory impulsowe. Ich awaria wymaga precyzyjnego lutowania i umiejętności odczytu schematu. Jeśli nie masz doświadczenia, rozważ wymianę całego modułu lub skorzystaj z pomocy specjalisty.

4. Montaż i końcowe testy

Po wykonaniu naprawy złóż obudowę, upewniając się, że żaden przewód nie został przytrzaśnięty. Przejdź do testowania zasilacza poza komputerem lub wewnątrz obudowy.

Przed podłączeniem do płyty głównej wykonaj jeszcze raz pomiary multimetrem.
Podłącz zasilacz do testera PSU lub uruchom komputer – obserwuj stabilność napięć podczas obciążenia.

Zwróć uwagę na ewentualne piski cewek, nadmierne nagrzewanie czy wibracje wentylatora. Każdy nietypowy objaw wymaga ponownej analizy i korekty.

5. Profilaktyka i konserwacja

Aby zminimalizować ryzyko kolejnych awarii, wprowadź regularne czynności pielęgnacyjne:

Odkurzaj wnętrze obudowy i zasilacza co 6–12 miesięcy.
Kontroluj temperatury pracy zasilacza i upewnij się, że wentylator działa poprawnie.
Używaj listw przepięciowych lub UPS, aby chronić urządzenie przed skokami napięcia.

Dzięki systematycznej konserwacji i właściwej eksploatacji możesz wydłużyć żywotność zasilacza i uniknąć nieplanowanych przestojów sprzętu.