Każdy właściciel lodówki prędzej czy później może stanąć przed problemem z sprężarką. Niesprawny mechanizm odpowiedzialny za obieg czynnika chłodniczego prowadzi do niedostatecznego chłodzenia lub całkowitego zatrzymania pracy urządzenia. W poniższym artykule opisano najważniejsze objawy awarii, metody diagnostyka oraz wskazówki dotyczące naprawy i wymiany kluczowych podzespołów.
Główne objawy uszkodzenia sprężarki
Do najbardziej charakterystycznych symptomów, które mogą wskazywać na problemy z sprężarka, zaliczamy:
- Nietypowy hałas – trudne do pominięcia buczenie, stukanie lub skrobanie dochodzące z okolicy tylnej ściany lodówki;
- Ciągła praca silnika – urządzenie bez przerwy się załącza i nie osiąga ustawionej temperatury;
- Brak chłodzenia – komora chłodziarki i zamrażarki pozostają ciepłe mimo prawidłowo ustawionego termostatu;
- Nadmierne wibracje – gdy sprężarka jest luźna lub uszkodzone są jej mocowania;
- Bardzo wysoki pobór energii elektrycznej – gwałtowny wzrost rachunków;
- Wycieki czynnika – plamy oleju lub delikatne mikroskopijne kropelki pod urządzeniem.
Wiele z tych objawów może jednak wskazywać również na usterki innych komponentów, takich jak termostat czy układ przewody chłodniczy. Niezwykle istotne jest więc przeprowadzenie szczegółowej analizy przed decyzją o wymianie drogiego podzespołu.
Metody diagnostyki i pomiarów
Prawidłowe zlokalizowanie źródła awarii oparte jest na kilku etapach badania urządzenia:
1. Kontrola wizualna
- Sprawdzenie stanu przewody i połączeń między kompresorem a skraplaczem – czy nie ma przetarć, wycieków oleju, widocznej korozji.
- Ocena stanu konserwacja – czy nie zalegają zanieczyszczenia, kurz czy tłuszcz blokujące wentylację.
- Kontrola kondensatora – czy żeberka chłodzące nie są zdeformowane lub zabrudzone.
2. Pomiar elektryczny
- Test rezystancji uzwojeń sprężarki przy pomocy omomierza – wartości powinny być zgodne z danymi producenta.
- Pomiar prądu rozruchowego i znamionowego – zbyt wysoki pobór prądu może świadczyć o wewnętrznym uszkodzeniu silnika.
- Sprawdzenie stanu elektronika sterującej – moduł rozruchowy, przekaźniki, termostat.
3. Badanie parametrów ciśnieniowych
- Podłączenie manometru w miejscu serwisowym układu chłodniczego.
- Odczyt ciśnienia niskiego i wysokiego – wartości zbyt niskie mogą wskazywać na nieszczelność lub brak czynnika, zbyt wysokie na zablokowany obieg i uszkodzoną sprężarkę.
Przeprowadzenie powyższych testów pozwala stwierdzić, czy sprężarka nadaje się jeszcze do regeneracji, czy też konieczna będzie jej wymiana. Warto pamiętać, że niektóre objawy mogą się nakładać, dlatego pełna diagnostyka bywa czasochłonna, lecz niezbędna dla bezpieczeństwa i wydajności naprawy.
Typowe przyczyny awarii i jak im zapobiegać
Analiza najczęstszych przyczyn uszkodzeń kompresora pomaga w opracowaniu skutecznych procedur konserwacja i serwisu:
- Przegrzanie – spowodowane brakiem właściwej wentylacji i zanieczyszczeniem wymiennika ciepła;
- Nadmierne obciążenie – zbyt częste otwieranie drzwi, zbyt duże ilości produktów lub ustawienie bardzo niskiej temperatury;
- Brak smarowania – wycieki czynnika chłodniczego zaburzają dostarczanie oleju do wnętrza kompresora;
- Korozyjne działanie czynnika – w wyniku przedostania się wilgoci i zanieczyszczeń do obiegu;
- Awarie elementów rozruchowych – uszkodzony przekaźnik rozruchowy lub kondensator uniemożliwiają prawidłowy start silnika;
- Wibracje mechaniczne – niewłaściwe mocowania lub niedokładny montaż.
Aby zminimalizować ryzyko awaria, zaleca się wykonywać rutynowe czynności serwisowe co najmniej raz do roku:
- Odkurzanie i czyszczenie skraplacza oraz wentylatora tylnich elementów;
- Kontrola szczelności układu za pomocą detektora wycieków lub mydlin;
- Weryfikacja parametrów elektrycznych i stanu przewodów;
- Sprawdzenie ustawień termostatu i ewentualna kalibracja.
Wymiana lub naprawa sprężarki krok po kroku
Naprawa lub wymiana sprężarka to zadanie dla wykwalifikowanego serwisanta. Poniżej ogólny schemat postępowania:
1. Przygotowanie stanowiska pracy
- Odłączenie urządzenia od zasilania.
- Opróżnienie układu z czynnika chłodniczego przy użyciu specjalistycznej stacji odzysku;
- Zabezpieczenie otoczenia przed olejem i czynnikiem.
2. Demontaż uszkodzonego kompresora
- Odkręcenie przewodów przyłączeniowych i rurki podciśnieniowego odwadniacza;
- Odłączenie modułu rozruchowego lub przekaźnika od zacisków silnika;
- Wyjęcie sprężarki wraz z podstawą i odizolowanie od korpusu.
3. Montaż nowej sprężarki
- Osadzenie nowego podzespołu i dokręcenie mocowań z właściwym momentem;
- Połączenie przewodów – ważne, aby zachować kolejność faz przy trójfazowych układach lub polaryzację w układach jednofazowych;
- Instalacja świeżego filtra osuszającego lub odwadniacza.
4. Napełnianie czynnika i próba szczelności
- Odsysanie powietrza i wilgoci z układu do próżni;
- Wprowadzenie czynnika chłodniczego do zalecanej ilości zgodnie z tabelą producenta;
- Sprawdzenie szczelności połączeń przy pomocy manometru i testu mydlanej piany;
- Włączenie lodówki i monitorowanie parametrów ciśnieniowych oraz temperatury.
Właściwa wymiana sprężarka to gwarancja przywrócenia pełnej wydajności urządzenia na wiele lat. Pamiętaj, że samodzielne wykonywanie takich prac bez odpowiednich uprawnień może być niebezpieczne oraz niezgodne z przepisami dotyczącymi gospodarki czynnikiem chłodniczym.